تخصص تازه رائفیپور را بشناسید / یک «اشتباه» در شروع کار
علی اکبر رائفیپور در توییتی نوشته که قصد دارد از این به بعد از طریق «اتیمولوژی و ترمینولوژی» برخی واژگان جهانی، مخاطبانش را با شکوه زبان فارسی آشنا کند.
علیاکبر رائفیپور که خود را به عنوان صهیونیسمپژوه معرفی میکند و در طول سالها در سخنرانیهای خود مباحث مختلفی را در حوزههای سیاست، اقتصاد، دین و فرهنگ مطرح کرده، در یکی از تازهترین توییتهای خود وارد قلمروی تازهای شده است: «ریشهشناسی کلمات».
رائفیپور در این توییت نوشته که قصد دارد از این به بعد از طریق «اتیمولوژی و ترمینولوژی» برخی واژگان جهانی، مخاطبانش را با شکوه زبان فارسی آشنا کند. (از این نکته بگذریم که «ترمینولوژی» اساسا به معنی شناخت واژگان تخصصی مورد استفاده در یک حوزه خاص معرفتی است و چندان قرابتی با «اتیمولوژی» ندارد).
اما از قضا در همین نخستین توییت از این نوع، ایشان مرتکب خطا شده و ریشۀ اشتباهی را برای واژۀ majestic (به معنی شکوهمند و شاهانه) ذکر کرده است.
رائفیپور که ظاهرا در این مورد به منبع معتبری در زمینۀ اتیمولوژی رجوع نکرده، واژۀ majestic را همریشه با واژۀ magic (به معنای جادو) ذکر کرده است و سپس با تکیه بر این نکته که واژۀ magic از واژۀ پارسی مگوش یا مَغ گرفته شده، نتیجهگیری کرده که majestic نیز با همین کلمه مغ ارتباط دارد.
نتیجهگیری نهایی او نیز به این صورت بوده که: «همچنین از آنجا که مغها معرف و رابطان خدا با اولین امپراطوری جهان یعنی هخامنشیان بودند، آنچه مرتبط با مغان بود به معنی با عظمت، سلطنتی و شاهانه معنی یافت».
اما واقعیت این است که دو کلمۀ majestic و magic ارتباط ریشهای با یکدیگر ندارند. آنطور که در وبسایت تخصصی اتیمولوژی (etymonline.com) میتوان ملاحظه کرد، واژۀ majestic از ریشۀ هندواروپایی meg (به معنی «بزرگ») گرفته شده در حالیکه ریشۀ هندواروپایی magic واژۀ magh به معنی «توانا بودن و نیرو داشتن» است.
واژۀ هندواروپایی magh همان کلمهای است که واژۀ پارسی مغ و مگوش (که بعدها در عربی مجوس خوانده شد) را شکل میدهد و از پارسی به زبانهای اروپایی راه مییابد و معنای جادوگر یا عالِم امور خفیه پیدا میکند. اما meg واژۀ متفاوتی است که در واژه اوستایی mazant به معنی بزرگ و واژه یونانی mega (باز هم به معنی بزرگ) میتوان رد پای آن را دید.