چرا خودروسازان ثبت نام جدید ندارند؟ / دلایل نابسامانی بازار خودرو
قیمت ها در بازار خودرو به ارقامی رسیده که دیگر هر کسی نمی تواند خودرو نو از جمله خودروهای معمول داخلی را بخرد. خودرو سازان نیز ثبت نام جدید ندارند. بررسی ها نشان می دهد که علت این افزایش قیمت در بازار خودروهای داخلی به کاهش تیراژ تولید و وارد نشدن خودروهای جدید باز می گردد.
از اسفند ۱۴۰۲ که شرکت های خودروسازی در قالب سامانه یکپارچه از مردم برای فروش خودرو ثبت نام کردند تاکنون هیچ ثبت نام دیگری از سوی شرکت های خودرو سازی انجام نشده است. طبق برنامه ریزی انجام شده مراحل تحویل خودروهای ثبت نامی ۱۴۰۲ از بهار پارسال آغاز شد و قرار است در نیمه دوم امسال همه خودروها به مشتریان تحویل داده شود. اما با وجود این خبری از ثبت نام جدید برای متقاضیان جدید نیست. در چنین شرایطی حتی برخی خودروهای داخلی نیز به خودروهای لوکس و لاکچری تبدیل شده اند و اغلب مردم حتی توانایی خرید خودروهای داخلی را نیز به دلیل افزایش شدید قیمت ندارند.
خودرو های لاکچری داخلی
یکی از ویژگی های بازارخودروهای داخلی این بود که تقریبا بخش زیادی از مردم با روش های مختلف توانایی خرید آن را داشتند و بسیاری از مردم دست کم می توانستند خودرویی مانند پراید را خریداری کنند اما در حال حاضر حتی خودرو وطنی دنا یا تارا به خودروهای لوکس تبدیل شده اند و دیگر کسی به راحتی نمی تواند این خودروها بخرد. در حال حاضر قیمت هر خودرو دنا در شرایطی که دیگر کسی نمی تواند آن را از کارخانه بخرد بین ۸۰۰ تا یک میلیارد تومان است. مثلا قیمت دنا پلاس ۸۰۷ تومان و قیمت دنا پلاس توربو اتوماتیک آپشنال یک میلیاردو ۵۲ میلیون تومان است یا در مثالی دیگر قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک پانوراما ۹۸۰ تومان است. قیمت تارا نیز بسته به دنده ای بودن یا اتوماتیک بودن بین ۷۶۰تا یک میلیاردو ۶۵ میلیون تومان دادو ستد می شود.
حتی قیمت ساده ترین مدل کوئیک سایپا به۴۱۸ میلیون تومان رسیده و قیمت کوئیک اتوماتیک نیز در حال حاضر ۵۴۱ میلیون تومان است. قیمت خودرو شاهین نیز بین ۷۲۰ تا ۸۲۰ میلیون تومان است.
اما پرسش این است که دلیل نابسامانی در بازار خودروهای داخلی چیست؟
مشکل کجاست؟
بررسی ها نشان می دهد مشکل اصلی بازار کمبود عرضه و افزایش نیافتن تیراژ تولید شرکت های خودرو سازی است. موضوعی که قرار بود وزارت صنعت آن را حل کند اما تاکنون موفق به اجرای آن نشده است.
آمارها نشان می دهد بازار داخلی سالانه به طور متوسط به ۱.۵میلیون دستگاه جدید نیاز دارد در حالی که تیراژ تولید دو شرکت ایران خودرو و سایپا در بهترین حالت سال قبل به ۸۸۱ هزار دستگاه رسید این یعنی اینکه سطح تولید ظرفیت تامین همه نیازهای بازار را ندارد.
افت تولید پارسال
آن طورکه آمارها نشان می دهد تیراژتولید ایران خودرو در سال ۱۴۰۲ برای عرضه در بازار داخلی با ۸ درصدکاهش به ۵۳۵ هزارو ۶۳۶ دستگاه رسید این یعنی اینکه سطح تولید ایران خودرو در سال گذشته و در شرایطی که بازار کمبود زیادی داشت ۴۷ هزارو ۶۰۰ دستگاه کاهش یافته است.
تیراژ تولید سایپا نیزدر سال گذشته با ۳ هزارو ۶۰۰ دستگاه کاهش به ۳۴۵ هزارو ۹۴۶ دستگاه رسید. این یعنی اینکه دو شرکت ایران خودرو و سایپا سال گذشته جمعا ۸۸۱ هزارو ۵۸۲ دستگاه تولید کرده اند که نسبت به سال قبلش افت نشان می دهد. و شکاف زیادی بین نیاز بازار و تیراژ واقعی تولیدوجود دارد.
افت تولید دو ماهه
امسال حتی تیراژ تولید نسبت به سال قبل کمتر نیز شده است.
طبق اطلاعات موجود تیراژ تولید شرکت ایران خودرو در دوماهه اول امسال ۱۵ درصد کاهش یافت است. یعنی خودروهای تولید شده در ۲ ماهه اول امسال ۱۱ هزارو ۲۳۴ دستگاه کمتر از پارسال است.
شرکت سایپا نیز در دو ماهه امسال جمعا نزدیک به ۵۳ هزار دستگاه خودرو تولید کرده است که این میزان در مقایسه با دو ماهه پارسال ۱۶۵۰ دستگاه کاهش نشان می دهد.
وضعیت نا مشخص واردات
در شرایطی که افزایش سطح تولید داخل کفاف بازار داخل را نمی دهد. مجلس تصمیم گرفت طرح واردات خودرو را کلید بزند. اما آن طور که آمارها نشان می دهد تاکنون بخش محدودی خودرو نو وارد بازار شده است. از طرف دیگر تکلیف واردات خودروهای کار کرده نیز مشخص نیست. به نظر می رسد مشکلاتی که در زمینه تامین ارز وجود دارد به مانعی در برابر واردات خودرو تبدیل شده است. در چنین شرایطی روز گذشته محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: قانون واردات خودروهای نو و کارکرده را در دولت بعدی اجرا میکنیم. به نظر می رسد تا سطح تولید خودروهای داخلی افزایش نیابد و یا دست کم درکوتاه مدت حجم واردات افزایش نیابد بازار خودرو نمی تواند به تعادل برسد.